Trong hành trình xây dựng, thiết kế nhà xưởng là bước khởi đầu quan trọng ảnh hưởng đến chất lượng, tiến độ, chi phí và hiệu quả vận hành của toàn bộ dự án. Tuy nhiên, nhiều chủ đầu tư – đặc biệt là người lần đầu triển khai – dễ mắc phải những sai lầm không đáng có trong quá trình thiết kế. Hệ quả có thể là thi công trễ tiến độ, phát sinh chi phí lớn, hoặc công trình không thể vận hành đúng như kỳ vọng.
Bài viết dưới đây, BIC sẽ chỉ ra 5 sai lầm thường gặp nhất khi thiết kế nhà xưởng, đồng thời cung cấp giải pháp thực tế để tránh mắc phải, giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, chi phí và đảm bảo hiệu quả sử dụng lâu dài.
Một trong những sai lầm phổ biến nhất chính là không mô tả chi tiết công năng của nhà xưởng từ giai đoạn đầu. Nhiều chủ đầu tư chỉ đưa ra yêu cầu "xây nhà xưởng 2.000m²" mà không cung cấp thông tin về:
- Loại hình sản xuất
- Quy trình vận hành máy móc
- Khu vực lưu trữ hàng hóa
- Khu vực văn phòng, vệ sinh, bãi xe, hành lang vận chuyển
Điều này khiến đơn vị thiết kế khó lên phương án bố trí mặt bằng hợp lý, hoặc thậm chí dẫn đến thiết kế sai mục đích sử dụng. Khi thi công xong mới phát hiện cần thay đổi, lúc đó chi phí sửa đổi sẽ rất cao.
Cách tránh:
- Lên danh sách chi tiết các khu vực chức năng, quy trình sản xuất, khối lượng hàng hóa, số lượng công nhân và loại máy móc sử dụng.
- Làm việc chặt chẽ với đơn vị thiết kế để mô phỏng luồng di chuyển và hoạt động sản xuất từ đầu đến cuối.
- Ưu tiên các bản vẽ có phối cảnh 3D và mô phỏng quy trình để dễ hình dung và kiểm tra sai sót sớm.
Không ít doanh nghiệp lựa chọn thiết kế nhà xưởng trước khi khảo sát hiện trạng địa hình hoặc địa chất, đặc biệt là các khu đất mới nhận bàn giao. Điều này dẫn đến hàng loạt rủi ro như:
- Nền đất yếu nhưng thiết kế móng nông, khiến công trình sụt lún sau vài năm.
- Khu vực có cao độ thấp, dễ ngập nhưng không tính toán hệ thống thoát nước.
- Gần sông, ao hồ hoặc vùng địa chất đặc biệt nhưng không có phương án xử lý nền phù hợp.
Cách tránh:
- Khảo sát địa hình và địa chất đầy đủ trước khi thiết kế, bao gồm đo cao độ, địa chất công trình, khả năng chịu tải của đất.
- Yêu cầu đơn vị thiết kế dựa trên bản đồ khảo sát thực tế, không thiết kế theo phỏng đoán.
- Nếu cần, hãy đầu tư khảo sát địa chất bằng khoan mẫu – chi phí ban đầu không quá lớn nhưng giúp tránh rủi ro hàng trăm triệu khi thi công.
Nhiều doanh nghiệp khi bắt đầu xây dựng nhà xưởng chỉ tập trung vào nhu cầu hiện tại, mà không tính đến khả năng mở rộng quy mô trong tương lai. Hệ quả là khi cần tăng diện tích sản xuất hoặc thêm thiết bị mới, công trình cũ không đáp ứng được, buộc phải cải tạo, phá dỡ hoặc xây mới – gây lãng phí lớn.
Cách tránh:
- Ngay từ đầu, hãy dự báo kế hoạch phát triển trong 3–5 năm: mở rộng nhà xưởng, thêm tầng, tăng công suất.
- Thiết kế kết cấu theo hướng dễ mở rộng, ví dụ:
+ Kết cấu thép tiền chế dễ nối dài hoặc tháo lắp
+ Bố trí không gian trống có thể cải tạo thành khu chức năng mới
- Trao đổi với đơn vị thiết kế để tạo sẵn phương án mở rộng trong tương lai, tránh thay đổi kết cấu về sau.
Một lỗi nghiêm trọng nhưng thường bị xem nhẹ là thiết kế nhà xưởng thiếu đồng bộ các hệ thống kỹ thuật như điện, nước, chiếu sáng, thông gió, thoát nước (MEP) và hệ thống phòng cháy chữa cháy (PCCC). Nhiều nhà xưởng chỉ đến khi chuẩn bị vận hành mới lắp đặt các hệ thống này, dẫn đến:
- Đục phá tường, trần, móng làm phát sinh chi phí.
- Không đủ không gian đi ống kỹ thuật.
- Không đạt tiêu chuẩn thẩm định về PCCC, gây đình trệ thi công hoặc không được cấp phép vận hành.
Cách tránh:
- Yêu cầu đơn vị thiết kế tích hợp MEP và PCCC ngay từ giai đoạn đầu, không tách riêng như hạng mục phụ.
- Nếu cần, hãy chọn đơn vị có năng lực thiết kế kỹ thuật trọn gói để đảm bảo đồng bộ về sơ đồ kỹ thuật, hệ thống điện nước – thoát hiểm – chữa cháy.
Không ít chủ đầu tư vì muốn tiết kiệm chi phí đã chọn đơn vị thiết kế giá rẻ bất thường, không kiểm tra kỹ hồ sơ năng lực. Kết quả là:
- Bản vẽ sơ sài, không tính toán kỹ thuật
- Phát sinh chi phí điều chỉnh trong quá trình thi công
- Không thể xin phép xây dựng vì thiếu hồ sơ hợp lệ
Cách tránh:
- Chỉ làm việc với đơn vị có hồ sơ năng lực rõ ràng, dự án thực tế, và đội ngũ kỹ sư chuyên ngành.
- Yêu cầu báo giá chi tiết theo từng hạng mục, tránh kiểu "trọn gói mập mờ".
- Tham khảo đánh giá từ khách hàng cũ, đặc biệt với các công trình nhà xưởng quy mô tương tự.
1. Thiết kế nhà xưởng nhỏ dưới 1.000m² có cần đầu tư kỹ không?
Có. Dù quy mô nhỏ, nhưng nếu thiết kế không hợp lý sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu suất sản xuất, khả năng lưu trữ và luồng di chuyển, khiến chi phí vận hành cao hơn. Thiết kế bài bản từ đầu sẽ tiết kiệm nhiều hơn về sau.
Có thể, nhưng cần rất rõ ràng về mục tiêu và công năng, đồng thời đảm bảo bản phác thảo ban đầu không sai lệch với thực tế. Đa số đơn vị chuyên nghiệp sẽ hỗ trợ bạn từ sơ bộ đến chi tiết với mức chi phí hợp lý nếu chọn gói trọn.
Nếu chọn được đơn vị uy tín, thiết kế & thi công trọn gói (Design & Build) là giải pháp tối ưu:
- Tiết kiệm thời gian điều phối
- Đồng bộ kỹ thuật
- Tránh tình trạng “vẽ một kiểu – thi công một kiểu”
Bạn sẽ cần:
- Hồ sơ thiết kế kỹ thuật
- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hợp lệ
- Bản vẽ xin phép xây dựng
- Hồ sơ PCCC (nếu quy mô lớn)
- Đơn vị thiết kế uy tín như BIC có thể hỗ trợ đầy đủ phần pháp lý này.
Hạng mục kiểm tra |
Trạng thái (✓/X) |
Ghi chú |
Đã xác định rõ công năng sử dụng? |
✓ / X |
Liệt kê rõ khu vực, công suất, quy trình |
Đã khảo sát địa chất và hiện trạng kỹ? |
✓ / X |
Có bản vẽ hiện trạng, báo cáo địa chất |
Thiết kế có phương án mở rộng trong 3–5 năm? |
✓ / X |
Có dự phòng không gian hoặc kết cấu phù hợp |
Đã tích hợp hệ thống MEP và PCCC trong bản vẽ? |
✓ / X |
Có mặt bằng cấp điện, nước, thông gió, chữa cháy |
Đơn vị thiết kế có hồ sơ năng lực và kinh nghiệm? |
✓ / X |
Kiểm tra hồ sơ công trình và phản hồi khách hàng |
Thiết kế xây dựng nhà xưởng là một quá trình đòi hỏi sự chính xác, đồng bộ và tính toán dài hạn. Việc mắc sai lầm ngay từ giai đoạn thiết kế có thể dẫn đến thiệt hại hàng trăm triệu đến hàng tỷ đồng ở các bước sau.
Nếu bạn cần tư vấn thiết kế xưởng bài bản, đầy đủ hồ sơ kỹ thuật, pháp lý và chi phí tối ưu, hãy liên hệ BIC – Đơn vị chuyên thiết kế nhà xưởng công nghiệp với kinh nghiệm triển khai hàng trăm dự án trên toàn quốc.